Ocena stanu zdrowia populacji stanowi podstawę racjonalnego planowania działań w polityce zdrowotnej, służy określeniu potrzeb zdrowotnych oraz dostarcza informacji o skuteczności dotychczas podejmowanych rozwiązań.
Z tego powodu przygotowanie Strategii Polityki Zdrowotnej  poprzedzono analizą aktualnej sytuacji demograficznej i epidemiologicznej. Szczegółowe informacje na ten temat są dotępne w opracowaniu pn. "Diagnoza do Strategii Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020", stanowiącym załącznik do dokumentu strategicznego.

Według danych GUS na koniec 2012 roku województwo łódzkie zamieszkiwało 2.524.651 osób. Od roku 2002 w regionie notowano systematyczny spadek liczby mieszkańców. Gęstość zaludnienia w województwie łódzkim w roku 2012 wynosiła 139 osób na km2 i była wyższa w porównaniu do gęstości zaludnienia dla Polski (123/km2).

Przyrost naturalny [1] w roku 2012 wyniósł w województwie łódzkim -7.501 przy liczbie urodzeń żywych wynoszącej 23.851 i liczbie zgonów ogółem 31.352. Wskaźnik przyrostu naturalnego wynosił -3,0/1 tys. ludności i był niższy od wskaźnika dla Polski (0,0/1 tys. ludności).

Przyrost naturalny (wskaźnik na 1.000 ludności) według powiatów województwa łódzkiego w 2012 roku (wg danych GUS)

Kobiety w województwie łódzkim stanowiły w 2012 roku 52,3% ogólnej liczby ludności. Współczynnik feminizacji [2] dla województwa wynosił 110 kobiet na 100 mężczyzn. Współczynnik feminizacji dla Polski w tym samym roku był niższy i wynosił 107/100.

Wskaźnik urodzeń żywych w przeliczeniu na 1 tys. ludności w roku 2012 dla województwa łódzkiego wyniósł  9,4, podczas gdy dla Polski – 10,0.

Urodzenia żywe (wskaźnik na 1.000 ludności) według powiatów w 2012 roku (wg danych GUS)

W regionie obserwuje się zjawisko starzenia się społeczeństwa. W roku 2012 osoby w wieku przedprodukcyjnym stanowiły 17,1% mieszkańców, w wieku produkcyjnym 62,9% a w wieku poprodukcyjnym 20,0%[3]. Prognozy GUS szacują wzrost odsetka osób w wieku poprodukcyjnym - w roku 2035 osoby w tej grupie mają stanowić 29% ogółu ludności, osoby w wieku przedprodukcyjnym – 15%, a produkcyjnym – 57%. Taka struktura demograficzna ma istotny wpływ na kształtowanie się zachorowalności i chorobowości w szczególności na choroby przewlekłe takie jak: choroby układu krążenia, układu oddechowego, pokarmowego, nowotwory i schorzenia narządu ruchu.

Oczekiwana długość życia dla mężczyzn w województwie łódzkim w roku 2012 wynosiła 70,6 lat, dla kobiet 79,8 lat; były to najniższe wartości w Polsce (średnia dla mężczyzn w Polsce - 72,7 lat, dla kobiet - 81,0 lat).

Główne przyczyny zgonów w województwie łódzkim od wielu lat nie ulegają zmianie. Choroby układu krążenia stanowiły w 2011 roku przyczynę prawie połowy zgonów (44,4%), a nowotwory prawie jedną czwartą (23,2%). Wśród pozostałych przyczyn zgonów mieszkańców województwa na uwagę zasługują zewnętrzne przyczyny zachorowania i zgonu (6,12%), choroby układu trawiennego (4,9%), choroby układu oddechowego (4,75%) oraz układu nerwowego i narządów zmysłu (1,8%).

Struktura zgonów mężczyzn w województwie łódzkim w 2011 roku (wg danych GUS)

 

Struktura zgonów kobiet w województwie łódzkim w 2011 roku (wg danych GUS)

W roku 2012 umieralność niemowląt w województwie łódzkim wynosiła 4,2/1 tys. urodzeń żywych, a w Polsce: 4,6/1 tys. urodzeń żywych.

Stan zdrowia mieszkańców województwa łódzkiego należałoby uznać za najgorszy w kraju [4]. Świadczą o tym m.in.:

• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności i hospitalizacji z powodu ogółu przyczyn dla osób w wieku produkcyjnym (18-64 r.ż.) - w 2011 roku odpowiednio 555,3 na 100 tys. i 13.426,8 na 100 tys.,
• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności oraz hospitalizacji z powodu chorób układu krążenia dla osób w wieku produkcyjnym (18-64 r.ż.) - w 2011 roku odpowiednio 134,7 na 100 tys. i 1.783,3 na 100 tys.,
• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności z powodu chorób nowotworowych dla osób w wieku produkcyjnym (18-64 r.ż.) - w 2011 roku 155,6 na 100 tys.,
• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności z przyczyn zewnętrznych dla osób
• w wieku produkcyjnym (18-64 r.ż.) i poprodukcyjnym (>65 r.ż.) – w 2011 roku odpowiednio 77,0 na 100 tys. i 140,0 na 100 tys.,
• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności z powodu chorób układu trawiennego dla osób w wieku produkcyjnym (18-64 r.ż.) i poprodukcyjnym (>65 r.ż.) – w 2011 roku odpowiednio 41,3 na 100 tys. i 206,6 na 100 tys.,
• najwyższa w Polsce wartość współczynnika umieralności z powodu chorób układu kostno-stawowego dla osób w wieku poprodukcyjnym (>65 r.ż.) – w 2011 roku 7,8 na 100 tys.,
• wysoki współczynnik hospitalizacji z powodu zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania (F00-F99) osób w wieku produkcyjnym (18-64 r. ż.) – w 2011 roku 821,7 na 100 tys. ludności,
• największa w Polsce liczba leczonych ambulatoryjnie w zakładach opieki psychiatrycznej w wieku 19-64 i powyżej 65 r.ż. – w 2011 roku odpowiednio 5.369,2 na 100 tys. i 5.732,2 na 100 tys.,
• jedna z wyższych w kraju liczba wydanych przez ZUS pierwszorazowych orzeczeńo niepełnosprawności – w 2012 roku 212,3 na 100 tys. ludności,
• najwyższa w Polsce liczba wydanych pierwszorazowych orzeczeń o niepełnosprawności spowodowanych zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania – w 2012 roku
• 28 na 100 tys.,
• jeden z niższych w kraju odsetek kobiet uczestniczących w Programie Profilaktyki i Wczesnego Wykrywania Raka Szyjki Macicy – w 2011 r. objęcie populacji kobiet w wieku 25-59 lat Programem – 23,43%.

Więcej informacji na temat stanu zdrowia mieszkańców województwa można znaleźć w "Diagnozie do Strategii Polityki Zdrowotnej dla Województwa Łódzkiego na lata 2014-2020".